Убедливата победа на Донал Трамп, кој стана 47-ми претседател на Соединетите Американски Држави, за некои земји е добра вест, за некои лоша. Во зависност од тоа кои политичари раководат со државите, таква е и енергијата, но и стратегијата која ќе се води со идната администрација на Вашингтон. Сега американската демократија одново ќе биде ставена на тест, а Владата нагло ќе се сврти надесно. Републиканците покажаа сила низ целата земја, ја презедоа контролата врз Сенатот, а повеќе места на своја страна можат да обезбедат и во Претставничкиот дом. Мнозинството во двата дома ќе му даде на Трамп значаен извор на законодавна моќ.
„Вечерва се случи историја. Надминавме препреки за кои сите велеа дека е невозможно да се поминат. Видете што се случи, зарем ова не е лудо. Но, ова е политичка победа која земјата досега не ја видела“, рече новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, во победничкиот говор на петти ноември пред поддржувачите.
САД отсекогаш имале силен интерес за овој регион, а Бајден таа политика ја напушти, оценуваат аналитичарите. Токму затоа изборите кои се одржаа на петти ноември не се значајни само за американските граѓани, од голема важност се и за целиот свет.
„Трамп направи одличен резултат во т.н. ,колебливи држави‘ и показател е дека американските граѓани и општество во изминатите четири години беа исцрпени од владеењето на демократите, пред сè, поради лошите перформанси на економијата, лошата или несоодветна политика кон мигрантите и неслучајно една од главните пораки во кампањата на републиканците беше споредбата на изминатите четири години, со четирите години од неговиот прв мандат“, рече Васко Наумовски, универзитетски професор и поранешен амбасадор во Вашингтон.
Меѓу земјите кои нетрпеливо го чекаа победникот кој ќе застане на чело на најмоќната сила во светот, беше и Македонија. Победата на Трамп за малите балкански земји, според експертската јавност, значи охрабрување и за најважната работа, евроинтегративниот пат.
„Една од стратешките традиционални цели на САД е да се постигне целосна стабилизација на Балканот и негова интеграција во ЕУ и сите прашања што се поврзани со оваа тема, секако би можеле да бидат дел од потезите што САД ќе ги повлечат во овој регион во наредниот период. Во тој контекст, можни се поддршка и охрабрување на одредени процеси што ќе придонесат за решавање на билатералните прашања кои го попречуваат проширувањето на ЕУ“, вели универзитетскиот професор и поранешен амбасадор во Вашингтон Васко Наумовски.
Средба на премиерот Христијан Мицкоски со блиски луѓе на Доналд Трамп. | Извор: влада мк
Македонија има особено добра причина да се надева на ветер во грб поради изјавите на премиерот Христијан Мицкоски дека во изминатиот период, пред одржувањето на парламентарните избори, тој одржа средби со блиски луѓе на Доналд Трамп, меѓу кои се Ричард Гренел, Хауард Лутник, Девин Нунез, Крис Павловски и Роберт Стефановски.
„Им честитам на граѓаните на Соединетите Американски Држави за демократскиот изборен ден или изборен процес. Избраа напредок, избраа нешто што тие одлучија дека ќе им биде приоритет. Го избраа претседателот Трамп да биде повторно нивен претседател. Јас тоа му го честитав не само нему, туку и на луѓето кои се дел од неговиот тим. Разменивме по неколку пораки“, изјави премиерот Христијан Мицкоски.
Тој потсети и дека дел од нив летово беа во посета на земјава, каде што имаа средби со него и со половина владини претставници.
Еве кои се луѓето што ја посетија Македонија, а денеска се рамо до рамо до новоизбраниот американски претседател.
Мицкоски: „Американските граѓани избраа напредок, избраа нешто што тие одлучија ќе им биде приориотет“ | Извор: алфа.мк
Ричард Гренел, човек од доверба на Трамп, кој за време на неговиот претходен претседателски мандат беше амбасадор во Германија и специјален американски пратеник за преговорите меѓу Белград и Приштина.
Девин Нунез, кој е поранешен конгресмен. Тој, исто така, беше дел од делегацијата што беше присутна во Македонија. Во моментов ги води компаниите на Трамп, а можеше да се види и на бината до Трамп за време на изборите.
Крис Павловски е близок и во бизнисот и приватно со синот на претседателот Трамп. Павловски е сопственик на „Рамбл“, а со него премиерот Мицкоски комуницирал од заднината на самиот настан во текот на денот од Мар-а-Лаго, каде што ги следеле резултатите од изборите.
Хауард Лутник е еден од петмината во транзицискиот тим на претседателот Трамп. Лутник е претседател на тимот и е еден од најблиските соработници на новоизбраниот претседател.
„Знаете, тука на почетокот на месец август или на крајот на јули беа присутни Хауард Лутник, кого можевте да го видите како стои веднаш до семејството на Трамп на прес-конференцијата. Лутник е претседател на транзицискиот тим во којшто се пет члена, меѓу кои е и Дон Јуниор, односно синот на претседателот Трамп, таму е потпретседателот сега веќе Џеј-Ди Венс, таму е новиот претседател на САД, Трамп, таму е г-ѓата (Линда) Мекмахон. Претседател на тој тим е Лутник“, рече премиерот Мицкоски.
Роберт Стефановски, исто така е близок човек до семејството на новоизбраниот претседател Доналд Трамп.
Дел од блиските луѓе на Трамп летово беа во посета на земјава, каде што имаа средби со премиерот Христијан Мицкоски и со дел од владините претставници. | Извор: Христијан Мицкоски
„Сум имал многу средби со луѓе од структурата на демократите и од околината на потпретседателката Камала Харис. Тоа не значи дека фаворизираме еден или друг, туку треба да се гордееме што имаме можност како малубројна држава од срцето на Балканот и како политичари што доаѓаат од овој дел од Европа да бидат блиски со најголемата и најсилна држава во моментот – САД. Тоа само може да ни донесе корист како народ и како држава. Ние како влада ја изразуваме големата поддршка на граѓаните на САД што во еден демократски амбиент донесоа правилна одлука и го избраа новиот претседател на САД, господинот Доналд Трамп“, рече Мицкоски.
Конекциите што ги има Владата со најблиските соработници на Трамп несомнено ќе придонесат за унапредување и развивање на стратешкото партнерство, вели универзитетскиот професор Александар Спасеновски. Тој очекува дека двете земји во следниот период ќе ја унапредат политичката, економската и безбедносна соработка.
Мицкоски: „Треба да се гордееме што имаме можност како малубројна држава од срцето на Балканот и како политичари од овој дел на Европа, да бидеме блиски со најголемата и најсилна држава во моментот – САД.“ | Извор: Христијан Мицкоски
„Земјите од Западниот Балкан и Македонија се важна алка во системот во остварувањето на надворешнополитичките приоритети на САД, а со изборот на Трамп е несомнено дека позитивната траекторија ќе продолжи. Освен големите грижи за светската политика, важен аспект се добрите релации на Македонија со најблиските соработници на Трамп. Тоа се луѓе кои ќе се грижат за надворешнополитички интереси на земјата и сосема е исправно да се укаже дека поради добрите релации, оваа влада ѝ е дел од видното поле на американската администрација. Токму поради овие релации и програмската и идеолошката блискост, македонските граѓани можат да се надеваат дека настапува еден период на понатамошно развивање на односите и партнерството меѓу Македонија и САД. Македонија може да смета на засилена безбедносна, како и ма надворешна економска односно севкупна соработка. Америка е моќна велесила, а ние како мал играч може да се надеваме да валоризира во поголема мера во односите“, вели Александар Спасеновски, универзитетски професор.
Тој додаде дека Владата има „одредени економски приоритети“ и очекува дека во следниот период тие ќе бидат уште повеќе зацврстени.
На претседателските избори во 2016 година, Доналд Трамп ги освои електорските гласови, но не го освои апсолутното мнозинство на гласови на национално ниво. Овој пат имаше висока предност и меѓу електорските гласови и висока предност во апсолутниот број на гласови. За аналитичарите, ова е прв пат во историјата, претседател кој откако бил на чело на една држава и ја изгубил довербата, да успее со уште поголема сила да се врати назад. Трамп тоа го направи во Соединетите Американски Држави.
Инаку, дипломатските односи меѓу Македонија и САД се карактеризираат со блиска билатерална соработка, која во 2008-ма година беше преточена во документ за стратешко партнерство. Сепак, во македонско-американските односи засега повеќе доминира безбедносниот и политичкиот дел на соработката
Премиерот Мицкоски, по објавувањето на резултатот на предвремените парламентарни избори во Бугарија, оствари телефонскиот разговор со лидерот на ГЕРБ, Бојко Борисов, кој извојува победа. Мицкоски добил чувство дека Борисов ќе се обиде да формира влада со ПП на Кирил Петров и уште еден партнер. Притоа, премиер на новата влада ќе настојува да биде токму Борисов, кој, според Мицкоски, во разговорот со него кажал дека Македонците и Бугарите се „братски народи“. По изборот на Борисов, премиерот Мицкоски е поголем оптимист дека може да се најде решение, со тоа што посочи дека Владата настапува со аргументи кои не биле пласирани од неговите претходници.
На маргините на Конференцијата за климатски промени – COP 29 во Баку, Азербејџан, претседателката Гордана Сиљановска-Давкова оствари средба со бугарскиот претседател Румен Радев. Во разговорот кој, како што информираат од Кабинетот на претседателката, траел еден час и се одвивал во конструктивна атмосфера, било разговарано за потребата од унапредување на македонско-бугарските односи, за надминување на отворените прашања меѓу двете држави, како и за можностите за продлабочување и динамизирање на билатералната соработка во повеќе области од заемен интерес.
Претседателката ја подвлече важноста од продолжување на билатералниот политички дијалог на сите нивоа и притоа посочи дека треба да се почитуваат позициите и интересите на обете страни и дека решавањето на билатералните спорови треба да е во рамките на основните вредности и принципи на Европската Унија. Сиљановска-Давкова, како што посочуваат од Кабинетот, нагласила дека односите треба да се развиваат врз основа на заемно почитување, поддршка и активна соработка, што ќе придонесе за јакнење на довербата и пријателството меѓу двата народа.
Бугарскиот претседател Радев, укажал на потребата од брзо решавање на отворените прашања, како и на потребата од воспоставување добри односи во сите области од заемен интерес за полесно меѓусебно разбирање, се вели во соопштението.
Двајцата соговорници во разговорот се согласиле за организирање официјални посети на кои ќе се конкретизираат заложбите за подобра севкупна соработка меѓу двете држави, се наведува во соопштението од Кабинетот на претседателката.
