Колумна: Алтернативни форми во туризмот и спортските активности за 2025 година

Во денешниот свет, каде што масовниот туризам доминира во многу дестинации, алтернативните форми на туризам стануваат сè попопуларен избор. Овој концепт нуди поодржливи, автентични и значајни искуства за туристите, истовремено придонесувајќи за зачувување на локалната култура и животната средина.

Како професор на Универзитетот во Скопје, често ја истакнувам важноста на оваа тема во моите предавања и презентации. Селскиот, еко-туризмот, културниот и спортскиот туризам се само дел од формите кои можат да имаат позитивно влијание врз локалните заедници. Македонија, како земја со богата историја, традиција и природни убавини, има огромен потенцијал за развој на овие видови туризам.

На пример, спортскиот туризам е една од најбрзо растечките области. Организирањето спортски активности, семинари и натпревари не само што привлекува странски посетители, туку и ја поддржува локалната економија. Во тој контекст, традиционалното карате игра значајна улога како спорт кој ги поврзува дисциплината, културата и туристичките можности.

Годината 2025 носи возбудливи предизвици и можности за мене како тренер и натпреварувач во традиционалното карате. Мојата улога како претседател на ИТКФ (Меѓународната традиционална карате федерација) и ЕТКФ (Европската традиционална карате федерација) ќе ме одведе на неколку меѓународни семинари и натпревари. Во 2025 година, традиционалното карате продолжува да биде мост меѓу различни култури преку спортски туризам. Моето учество како тренер и натпреварувач на настани на ИТКФ и ЕТКФ во Полска, Грција, Уругвај и Бразил е одличен пример за тоа како спортот и туризмот можат да се испреплетат.

• Полска: Земја со богата традиција во карате, која секогаш организира високо професионални семинари и натпревари. Семинарите овде се фокусираат на техничкиот и филозофскиот аспект на дисциплината, а учесниците имаат можност да го истражат културното богатство на земјата, како што се историските градови Краков и Варшава. На 8 март 2025 година ќе се одржи интернационален карате-куп во Краков, Полска, каде што македонската репрезентација предводена од мене ќе земе учество на овој голем настан.
• Грција: Покрај учеството на натпревари, оваа дестинација нуди можност за запознавање со античката историја и природните убавини на Егејскиот Регион. Оваа дестинација нуди уникатна комбинација од историја, култура и спортски дух, што ја прави совршена за спортски туризам. Во Неа Мудања на Халкидики од 30 мај до 1 јуни ќе се одржи 37. ЕТКФ Европски шампионат во традиционално карате, настан кој оваа година е еден од најважните, на кој ќе земат учество над 20 земји од цела Европа.
• Уругвај, Перу и Бразил: Латинска Америка, со својата страст кон спортот, овозможува запознавање со нови пристапи кон каратето, но и со богатата култура и автентична природа. Латинска Америка станува сè попривлечна за традиционалното карате, а учеството на семинари и натпревари таму ќе биде можност за дополнително меѓународно поврзување. Во Уругвај ќе се одржи светски карате-семинар со светската карате-легенда, јапонецот Катсуја Ишијама 9 дан, кој долги години живее во Венецуела и кој беше еден од најблиските соработници на творецот на традиционалното карате во светот Нишијама сенсеи (1928-2008). Во Уругвај планирам да полагам за мојот следен карате-степен, црн појас од 7 дан. Во Салвадор, Бразил, пак, ќе се одржи панамеричкиот шампионат, на кој учествувам како гостин и претставник на ИТКФ.

Овие активности се не само натпреварувачки, туку и едукативни, со цел промоција на каратето како начин на живот, базиран на дисциплина, почит и здрави вредности.

Во рамките на моите активности, секогаш ја истакнувам синергијата помеѓу туризмот и спортот. Учество на спортски настани не е само можност за натпреварување, туку и за запознавање со нови култури, градови и луѓе.

Како професор, тренер и натпреварувач, ќе продолжам да ги спојувам овие две области во мојата работа, со цел да придонесам за позитивен развој на спортот, туризмот и образованието во Македонија и пошироко.

Спортскиот туризам е една од најдинамичните гранки во туристичката индустрија. Тој опфаќа патувања мотивирани од учество, гледање или организирање спортски настани, кои можат да бидат локални, регионални или глобални. Овој вид туризам не само што привлекува милиони луѓе од целиот свет светот, туку има и значителен економски и културен импакт врз дестинациите.

Традиционалното карате е совршен пример како може спортот да биде интегриран со туризмот. Уникатноста на каратето лежи во неговата двојност: како физичка активност, која бара вештина, сила и издржливост, и како будо-вештина, која промовира духовен развој и почит кон животот, природата и општеството.

Традиционалното карате не е само натпреварувачки спорт, туку длабоко филозофско и културно наследство. Тоа е будо-вештина која ги надминува границите на физичката активност, учејќи ги практикантите за дисциплина, самоконтрола и хармонија.

Во контекст на спортскиот туризам, традиционалното карате нуди уникатна можност за учесниците да ги истражат различните аспекти на оваа вештина додека патуваат низ светот. Настаните, како што се меѓународните семинари и натпревари, ги носат практикантите во различни земји, овозможувајќи им да ги запознаат локалните култури, традиции и убавини.

Будо-филозофијата, која е интегрален дел од традиционалното карате, промовира почит, хармонија и постојано усовршување, вредности кои се клучни и во туризмот. При патувањата за учество на семинари и натпревари, каратистите не само што ги развиваат своите вештини, туку и ја збогатуваат својата перспектива преку контакт со нови луѓе и култури.

Секој семинар или натпревар станува патување на самоспознавање, каде што каратистите ги истражуваат границите на својата физичка и духовна сила. Овие настани претставуваат и можност за промоција на каратето како будо-вештина во поширок културен контекст  поттикнувајќи ги глобалното разбирање и соработка.

Спортскиот туризам, во комбинација со традиционалното карате, претставува уникатен спој на култура, дисциплина и авантура. Како тренер, натпреварувач и професор, гледам на овие активности како можност не само за личен и професионален раст, туку и за промоција на вредностите на каратето и будо-филозофијата на глобално ниво.

Со нетрпение ја очекувам 2025 година како година на нови предизвици, патувања и можности за спој на спортот и туризмот, кои ќе продолжат да ја збогатуваат мојата професионална и лична мисија.