Во постојано растечкиот пејзаж на глобалното образование, потребата за ефективно управување со универзитетот никогаш не била покритична, особено за земјите во развој што се стремат да ги подобрат своите образовни институции. Како сведок на сложените предизвици со кои се соочуваат универзитетите во овие држави, неодамна остварив студиска посета во Кина, образовниот гигант што ја искористи моќта на институциите за да го реформира и за да го модернизира својот високообразовен систем. Земја што мудро ги вклопи традиционалните и културни вредности и наследени знаења во образовен систем приспособен на потребите на модерното време. Ова патување ми даде непроценлив увид во капацитетот на кинеските универзитети за управување и во помошта што државата им ги нуди на земјите во развој за да го подигнат квалитетот на своите образовни институции.
Како земја со долга традиција во високото образование, Кина го започна процесот на модернизација на својот високообразовен систем релативно доцна споредбено со државите од Западот, и тоа во средината на 19. век, првенствено преку контактите со тие држави. Како земја со над 5000-годишна историја и раскошна култура инспирирана од потрага по вистинското знаење и од стремежот кон совршенството, Кина го искористи своето длабоко вкоренето културно наследство за да го обликува својот пристап кон високото образование. Длабоката мудрост на нејзините антички филозофи, особено на Конфучие, не само што влијаела на етичките и на моралните принципи врз кои е поставено високото образование, туку има навлезено и во самата суштина на академските институции во оваа земја. Кинескиот високообразовен систем, цврсто втемелен во своите историски и културни вредности, се стреми кон хармонична рамнотежа помеѓу традицијата и модерноста. Тоа е доказ за посветеноста на земјата да негува глобално конкурентни кадри кои иако ги прифаќаат иновациите и напредокот, остануваат длабоко поврзани со мудроста на своето културно наследство.
Студиска посета на прочуениот Шангајски универзитет.
Кина е држава на најголемиот образовен систем во светот. Инвестициите во образованието изнесуваат околу 4% од вкупниот БДП на државата. Кина има повеќе од 2.500 високообразовни институции и има направено значителен прогрес во однос на пристапот до високото образование, со што само во 2021 година има продуцирано над 9 милиони дипломирани студенти. Кинескиот образовен систем има претрпено значителна трансформација во последните децении. Брзата експанзија и интернационализација на нејзините универзитети беа камен-темелник на нејзината образовна ренесанса. Ваквиот раст на високообразовните институции на земјата е мотивиран од многубројни фактори, меѓу кои можеби најзначајна е силната државна волја и политика да развие економија базирана на знаење и да го подобри човечкиот капитал на земјата. Сето ова е постигнато со огромни инвестиции во високото образование и од аспект на инфраструктура и од аспект на ресурси. За време на мојата посета, имав можност од прва рака да посведочам за динамичната природа на кинеските високообразовни институции. Со фокус на подобрување на квалитетот на образованието и на истражувачките капацитети на своите универзитети, Кина има направено огромни чекори и значителен прогрес во профилирањето квалитетни кадри, кои од друга страна придонесоа за подобрување на економската компетитивност на државата. Колеџите и универзитетите денес нудат врвна технологија за брзи железници, нуклеарна енергија, развој на вакцини, национална безбедност и за останати клучни области и активно учествуваат во развој на супер-компјутери, на сателитскиот систем Бејду и на вселенските летала Шенџу. Ова е јасен индикатор дека образовните реформи во државата се докажале како доста успешни.
Едукативна посета на нафтени платформи во Тианјин, Кинеско Море.
Една од најклучните лекции за сите нас беше улогата на кинеската влада во обликувањето на политиките за високото образование и во обезбедувањето поддршка за институционален развој. Иницијативата „Двојна прва класа“ и „Проектот 985“ се главни примери за стратешкиот пристап на Кина за изградба на универзитети од светска класа. Овие иницијативи им овозможија на универзитетите да привлечат врвни таленти, да инвестираат во најсовремени истражувања и да поттикнуваат иновации. Една од значајните карактеристики на управувањето со кинеските универзитети е вклучувањето и на академските и на административните лидери во процесите на донесување одлуки. Колаборативниот пристап меѓу факултетот и администраторите ја покажува заедничката посветеност и синергија во создавање средина што поттикнува извонредност во наставата и во истражувањето.
Презентација на македонскиот високообразовен систем.
Друг белег на кинеската високообразовна реформа е меѓународната соработка. Кинеските универзитети имаат склучено партнерства со институции од целиот свет, поттикнувајќи меѓукултурна размена и споделување знаење. Овој пристап не само што го збогати академското искуство, туку придонесе и за подобрување на глобалната положба на Кина во образованието.
Со секретарот на Партискиот комитет за образование, Јианг Хонгуоу.
Конечно, семинарот не само што понуди увид во кинескиот образовен систем, туку обезбеди и вредни лекции и најдобри практики за нас, земјите во развој, кои сакаат да го подобрат својот капацитет за управување со универзитетите. Како најважни би ги издвоила следните фактори на успех:
1. Државна поддршка: Силна посветеност на владата односно давање приоритет на образованието и креирање политики што ги поддржуваат високообразовните институции. Поддршката од владата е клучна за олеснување на растот и иновативноста на универзитетите.
2. Инклузивност: Вклучувањето и на академските и на административните чинители во процесите на донесување одлуки е многу важно за побалансирано и ефективно управување во оваа сфера.
3. Интернационализација: Градењето партнерства со странски институции може да обезбеди богато знаење и ресурси, како и да им помогне на универзитетите да постигнат меѓународно признавање и извонредност.
4. Долгорочна визија: Развивањето стратешка долгорочна визија за високото образование и истражување е од клучно значење за градењето силна академска основа.
Туристичка посета во Забранетиот град.
Традиционална кинеска невеста.
Мојата студиска посета на Кина беше искуство што ги отвора очите. Посветеноста на Кина за унапредување на високото образование и на неговите структури на управување се навистина пример за светот. Разгледувајќи го искуството на Кина во реформите во високото образование и длабокото влијание на Конфучие и на неговото наследство во овој процес, станува очигледно дека има многу да се научи од оваа богата историја. Определбата на Кина да ги искомбинира традицијата и модерноста во својот пристап кон високото образование е вредна лекција за глобалната академска заедница. Тоа е доказ за важноста од зачувување на културните вредности и етика при прифаќање на напредокот и на иновациите. Нам, разгледувањето и усвојувањето на најдобрите практики во високото образование може да ни даде мотив и инспирација за создавање поинклузивен, етички и глобално конкурентен академски систем. Само во таква рамка на размена на знаења и идеи ќе имаме можност да создадеме посветла иднина за високото образование дома и во светот.